Hoe maak je de juiste keuzes?

“We zijn gedoemd tot vrijheid” - Sartre

Met vrijheid komt verantwoordelijkheid.
Deze uitspraak van filosoof Sartre (uit de 20e eeuw) las ik dit weekend en zette mij aan het denken. De vrijheid die we hebben als mens is een groot goed. Daarbij komt wel een grote verantwoordelijkheid kijken. Je dient zelf wat te maken van het leven. Deze druk is lang niet altijd makkelijk voor mensen. Lukt het je niet om de keuzes te maken die dichtbij je hart liggen, kom je langzaam maar zeker steeds verder van je ware zelf af te staan. De onbehaaglijkheid sluimert op de achtergrond, en bij sommigen ebt dit zolang door dat je op den duur vastloopt.

Hoe maak je de juiste keuzes?
Het leren maken van de juiste keuzes, is de sleutel om op een verantwoordelijke manier met je vrijheid om te gaan. Maar hoe doe je dat, de juiste keuzes maken?

Leer luisteren naar je hart.
In de eerste plaats zal je naar je hart moeten leren luisteren. Wie ben jij en wat wil jij nu echt? Wat vind je belangrijk? Als je constant in de weer bent en nooit de tijd hebt om naar het gefluister van je hart te luisteren, mis je die informatie. Als trainer zie ik vaak dat hier de uitdaging al begint. Hoe weet ik nu precies wat ik voel? Wat ik wil?

Mijn tip is: zoek iets vaker de stilte op. Al is het maar 3x 5 min per dag. Ga even zitten en luisteren. Luisteren naar de geluiden om je heen, of die in jezelf. Hoor maar wat er allemaal te ontdekken valt!

Word je bewust van je onbewuste mechanismen.
En dan volgt de volgende stap: je keuzes baseren op wat je echt belangrijk vindt. Vaak maken we keuzes onbewust, eigenlijk is dat niet echt een keuze te noemen. We hebben automatisch al ja gezegd op een voorstel, omdat we dat gewend zijn. We hebben misschien de stiekeme overtuiging dat nee zeggen niet aardig is, en we moeten wel aardig zijn. Of, je bent onbewust bezig met triviale taken, omdat je stiekem tegen een hele belangrijke, maar moeilijke taak opziet. Er zijn allemaal onbewuste mechanismen gaande die ons ervan weerhouden onze verantwoordelijkheid te nemen. Dit voelt in de eerste plaats comfortabel en veilig, zo kunnen we namelijk ook niet falen in dat wat echt belangrijk voor ons is. Maar uiteindelijk zet je jezelf hiermee klem.

Een tip: let de komende week is goed op wat je allemaal doet en hoe je reageert op verzoeken. Op basis waarvan maak jij je keuze? Welke overtuiging of gedachte heeft je daartoe geleid? Hoe bewuster je je hiervan kan worden, hoe meer vrijheid je straks hebt om zelf te kiezen of je je keuze hierop wilt baseren ja of nee.

Een voorbeeld: vroeger had ik de ingebakken overtuiging “alles moet snel”. Dit is niet wat mijn hart me ingaf, maar wat ik mezelf had opgelegd. Ik wilde geen pijnlijke stiltes, waarin ik moest luisteren naar wat mijn hart me te zeggen had, nee, liever pakte ik lekker snel door. Dan was het maar klaar. Het voelde niet alsof ik hierin een vrije keuze had. Zonder het te beseffen deed ik alles automatisch snel. Er kwamen naarmate ik ouder werd steeds vaker momenten dat ik dacht: is dit wel zo handig? Wat voor effect hebben al mijn snelle “keuzes”? Hoe dicht stond ik eigenlijk bij mezelf? Toen ik me hier eenmaal bewust van was geworden, ging ik experimenteren. Wat nu als ik bepaalde dingen expres wat langzamer ging doen? Even een nachtje slapen voordat ik een beslissing maak. Even wachten met een reactie. Vaker een moment alleen en de stilte opzoeken. Ik merkte dat dit heel vaak gunstige gevolgen had. Ineens “voelde” ik veel meer, en wist ik veel sterker wat ik echt wilde en wat ik wel en niet belangrijk vond. Dit gaf me een enorm gevoel van vrijheid! Ik kon zelf kiezen, in plaats van dat mijn onbewuste ingebakken overtuiging (alles moet snel!) dat voor mij deed.

Maak dappere keuzes!
Nadat je meer bewust bent van wat jij belangrijk vindt, en hebt ontdekt welke onbewuste overtuigingen jou weerhouden van de juiste keuze: is het voortaan tijd om dappere keuzes te gaan maken!
Hoe meer tijd je hebt besteed aan de eerste twee stappen, hoe natuurlijker dit zal gaan. Hoe helderder je voor de geest hebt wat jij wilt en hoe sneller je door hebt dat je wordt verleid een bepaalde onbewuste reactie te geven, hoe makkelijker dit is om te buigen. Alles wat je dan nog rest is: gewoon doen!

Een tip: vraag tijd voordat je reageert op een verzoek. Zo train je jezelf langzaam om weloverwogen keuzes te maken. En komt het verzoek niet van buitenaf, maar is het een idee wat je zelf hebt bedacht, slaap er dan altijd eerst een nachtje over voordat je een definitieve beslissing maakt.